Sea Gypsies






Belgesellerde gordugum ya da okudugum degisik yerleri, kabileleri gidip yerinde gorunce inanilmaz heyecanlaniyorum. Bajau people, nam-i diger sea gypsies/deniz cingenelerini su video ile tanimistim. Bu insanlar tamamen suda yasiyor; evleri de su ustunde, hatta uzun sure karaya ayak basinca bizdeki deniz tutmasi gibi rahatsizlandiklari soyleniyor. Deniz, balikcilik, serbest dalis, bircok konu hakkinda muazzam bir bilgi ve deneyimleri var. Semporna'daki dalis merkezlerinde calisanlarin buyuk cogunlugu bunlar. Ben de kendi ekibimden birinden rica ettim yasadigi yerde beni gezdirmesini. Bana hissettirdikleri seyleri anlatamam sanirim. Ilk gozlemim cok neseliler, cingenelerin o carpe diem kafalarini burada da hissettim.
Mesela botumuzun kaptaninin gulusu. Oradayken adamdan gozlerimi alamamistim, o kadar samimi guluyordu ki ve o kadar etrafta ne olup bittigi ile ilgisizdi ki. Simdi bile bu fotografa her baktigimda kalbim isiniyor.Â
Arkadasimin basinin etini yedim; kitap yaz, youtube kanali kur, bir sekilde bu bilgiyi kayit altina alin. Nesilden nesile yok olmasin. Turkiye'de de bence bu cok ciddi bir mesele. Koyden sehirlere goc ile tarim, hayvancilik, birlikte yasama ahlaki ve bircok konuda bir sonraki nesile bilgi aktarimi olmuyor artik. Kitaplarda bulamayacagimiz nice kiymetli bilgi yok oluyor. Bu konunun degisik dinamikleri var. Suclu aramiyorum ama anne ve babalarimizin 90'lar sonrasi genc nesil/torun ile anane/dede arasindaki bagi kurmada eksik olduklarini dusunuyorum. Ben sansliyim, bizimkilerle ic ice, kuzenlerimle kardes gibi buyudum. Yine de cokca aklima geliyorlar ve diyorum keske bu yasimda yasasalardi da onlarla bol bol sohbet edebilseydim. Simdi de Sevim ananem var, manevi ananem. Turkiye'ye her gittigimde ona sarilip, anane kokusu cekecegim zamani gozluyorum. Sevim anane neredeyse 80 yasinda ama cok dinc cunku hic yerinde durmaz. Bir giderim, bahcemin otlarini temizlemis, saksilara soganini, otunu ekmis. Cok kiymetliler, onlarin paylasimci ruhu, caliskanliklari, el becerileri bize de biraz bulastiysa ne sansliyiz. Bende lise doneminde baslayan ve sonrasinda da donem donem kendini tekrarlayan "ben Karadeniz'de bir koye ya da Ege'de bir sahil kasabasina yerleseyim ama etrafimda hep ananeler / dedeler olsun. Yasadigim koydeki tek genc ben olayim, prenses gibi takilayim" fikri hala cok cazip geliyor. Bir gun kariyer degisikligine gidip coban ya da balikci olarak bulabilirim kendimi. :)Â
Nereden nereye geldim. Ozetle, birilerinin bu insanlarla bir sure yasayip bu bilgileri kaybolmadan bir sekilde kayit altina almasi lazim. Benim gibi birkac hafta seyahat ederek olacak sey degil. Yine de en azindan onlarla vakit gecirmek, arkadas olmak, orada olduklarini bilmek guzel. Kendi yolumda tanistigim ve bir seyler ogrendigim herkes icin cok sukur.Â